Marcysia
Pamięć o wspaniałych kobietach, zasłużonych dla niepodległości kraju, medycyny, oświaty jest niezwykle ulotna. Kto dzisiaj pamięta postać Wandy Grabińskiej, pierwszej sędzi w Polsce, a Czwartej w Europie. Albo Antoninę Leśniewską, pierwszą polską farmaceutkę. Kto pamięta kobiety, które walczyły o wolną Polskę, jak legendarną uczestniczkę Powstania Styczniowego Annę Pustowójtównę czy pierwszą policjantkę II RP Stanisławę Filipinę Paleolog Demetraki.
Pamięć o wspaniałych kobietach, zasłużonych dla niepodległości kraju, medycyny, oświaty jest niezwykle ulotna. Kto dzisiaj pamięta postać Wandy Grabińskiej, pierwszej sędzi w Polsce, a Czwartej w Europie. Albo Antoninę Leśniewską, pierwszą polską farmaceutkę.
Kto pamięta kobiety, które walczyły o wolną Polskę, jak legendarną uczestniczkę Powstania Styczniowego Annę Pustowójtównę czy pierwszą policjantkę II RP Stanisławę Filipinę Paleolog Demetraki.
Nie można zapomnieć o tych siłaczkach niosących kaganek oświaty, o uczestniczkach walk II wojny światowej, tych zesłanych w przepastne przestrzenie Rosji i tych, które po wojnie podnosiły państwo z ruin w każdej dziedzinie.
Jedną z nich była Emilia Malessa, której 74 rocznica śmierci minęła 5 czerwca 2023 r.
Urodziła się 26 lutego 1909 r. w Rostowie. Wraz z rodzoną w 1924 r. przyjechała do Polski. W 1928 r. uzyskała dyplom ukończenia Szkoły Handlowej Polskiej Macierzy Szkolnej w Łucku i rozpoczęła pracę w Głównym Urzędzie Statystycznym w Warszawie. Następnie wyjechała do Gdyni, skąd wróciła do Warszawy, gdzie zamieszkała na stałe i podjęła pracę.
Po wybuchu II wojny światowej brała udział w kampanii wrześniowej, w szeregach 19 Dywizji Piechoty, wchodzącej w połnocne zgrupowanie Armii „Prusy”.
W październiku 1939 r. weszła w struktury konspiracyjne i została zaprzysiężona w Służbie Zwycięstwu Polski. Była członkinią ZWZ, a następnie Armii Krajowej.
Przez całą okupację była szefową działu łączności zagranicznej „Zagroda” w Wydziale V Komendy Głównej AK. Kierowana przez nią komórka organizowała łączność pocztowo – kurierską między sztabem Naczelnego Wodza, a polskimi ośrodkami w całej Europie.
Po Powstaniu Warszawskim wyszła z Warszawy razem z ludnością cywilną. Dotarła do Krakowa, gdzie rozpoczęła służbę w odtworzonej Komendzie Głównej AK. Po otrzymaniu zgody swoich przełożonych zakończyła działalność konspiracyjną. Rozpoczęła pracę w Ministerstwie Pracy i Opieki Społecznej.
31 października 1945 r. została aresztowana i osadzona w areszcie. Wyrokiem z 04.02.1947 została skazana na 2 lata pozbawienia wolności. Kilka dni później wraz z innymi współoskarżonymi została ułaskawiona na mocy dekretu Bieruta.
Na wolności próbowała wrócić do normalnego życia, rozpoczęła pracę. Jednak spokojne życie po trudach wojennych nie było jej dane. Odrzucona, bojkotowana przez część byłych żołnierzy AK, osamotniona, popełniła samobójstwo. Została pochowana na cmentarzu bródnowskim.
Jej podkomendne, które przez lata walczyły o dobre imię „Marcysi”, doprowadziły do swoistej rehabilitacji.
19 września 2005 r. w Katedrze Polowej odbyła się msza święta, a urnę z prochami Emilii Malessy przeniesiono na cmentarz Wojskowy na Powązkach do Panteonu Żołnierzy Polski Walczącej.
Od listopada 1943 r. była żoną Jana Piwnika "Ponurego", do jego śmierci w czerwcu 1944 r.
Emilia Malessa „Marcysia” kapitan AK, powstaniec warszawski, dama Orderu Virtuti Militari V klasy, odznaczona Krzyżem Walecznych, Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami, Medalem Wojska, Krzyżem Armii Krajowej.
Wielki człowiek, wspaniała kobieta, żołnierz czasu wojny, dla której najważniejszy był honor.
… Niezwyciężeni, mocą ducha nieugięci
Pelni pogardy śmierci, kpiny z siły wroga!
My – święci zbrodniarze i występni święci
My – niebieskiego okrętu „Załoga” !
